"ละลุ" สถานที่ที่ธรรมชาติสร้างสรรค์ขึ้นอย่างน่าอัศจรรย์และข้อมูลที่คุณอาจไม่รู้
           ในสมัยก่อนเขาจะเรียกกันว่า "ลาลู" ซึ่งเป็นภาษาเขมรแปลว่า "โป่งยุบ" พอหลังจากนั้นก็มีคนไทยเริ่มย้ายเข้ามามากยิ่งขึ้นก็มีเรียกกันว่า "ทะลุ" เพราะดินมันทะลุเป็นรู ซึ่งก็เลยติดการออกเสียงขึ้นมาเป็น "ละลุ" จนถึงปัจจุบัน สิ่งหนึ่งที่ทีมงานได้ข้อมูลมาเกี่ยวกับละลุทำให้รู้สึกยิ่งน่าสนใจมากยิ่งขึ้น เพราะข้อมูลของละลุทั่วไปคือ สถานที่ที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ แต่ ละลุ ยังมีเรื่องเล่าที่มากกว่านี้ คือความเป็นมาที่หลายคนอาจไม่ทราบ ซึ่งบทความนี้ทางทีมงานคิดอยู่นานว่าจะเขียนดีหรือไม่ แต่ทุกสถานที่ย่อมมีประวัติความเป็นมา ดังนั้นสิ่งเหล่านี้เมื่อเราเดินเดินทางท่องเที่ยวหรือมีโอกาสได้ไปสัมผัสสถานที่ต่างๆ ก็เรียนรู้เพื่อเป็นความรู้ต่อๆ ไป

       จากการบอกเล่าของชาวบ้านที่ทางทีมงานได้เก็บข้อมูลมาคือ ณ พื้นที่ ละลุ แห่งนี้ น่าจะเกิดขึ้นมาหลายพันปีก่อนหน้านี้แล้ว ซึ่งหน้าจะอยู่ช่วงยุค "ทวารวดี" เมื่อหลายพันปีก่อน เป็นเมืองที่เจริญมาแล้วและเกิดการล้มสะลายไป เพราะสิ่งที่ชาวบ้านพบเห็นคือ ศพมากมายที่ถูกขุดพบขึ้นมา แต่ในตัวละลุที่เป็นสถานที่ท่องเที่ยวไม่มีการเจอศพนะคับ แต่บริเวณรอบๆ ที่เป็นด้านของภูเขา มีการขุดเจอศพจำนวนมาก ซึ่งเชื่อว่าเมื่อมีคนเสียชีวิตก็จะขุดดินและฝังตรงนั้นเลย ไม่เพียงศพคนเท่านั้นแต่ยังขุดพบเจอกระดูกของสัตว์ที่เป็นพาหนะ เช่น วัว, ช้าง รวมไปถึง แรด อีกด้วย นอกจากนั้นก็จังเจอภาชนะต่างๆ เช่นถ้วย, ชาม, มีด เป็นต้น และ ลูกปัด ที่เชื่อว่าเป็นของมีค่าในสมัยก่อนและยังเป็นสิ่งที่ใช้แทนเงินตราในสมัยนั้น ซึ่งเชื่อกันว่าลูกปัดเป็นสิ่งที่มาจากฟ้า หรือในสมัยนี้ก็คือสเก็ดดาวที่ตกมาจากฟ้าที่เกิดการเผาไหม้บนชั้นบรรยากาศไม่หมด ซึ่งคนสมัยก่อนเชื่อว่าเป็นของมีค่าเป็นของศักดิ์สิทธิ์ที่เทพประทานมาให้

       ผมไม่มีข้อมูลว่าทำไมบริเวณรอบนอกที่เป็นภูเขาด้านนอกของละลุจึงได้พบเจอศพมากมายในทางวิทยาศาสตร์ แต่ผมมีข้อมูลในเรื่องของความเชื่อที่ได้มาจากคำบอกเล่าของชาวบ้าน ซึ่งอันนี้จริงหรือไม่จริงก็ไม่สามารถที่จะพิสูจน์ แต่เป็นข้อมูลความเชื่อที่เล่าต่อๆ กันมาว่า ในสมัยก่อนมีคนนั่งทางในเห็นว่า เมืองที่อยู่บริเวณนี้มีชื่อเรียกว่า "โกสะนคร" เป็นเมืองหมอยาที่มีความเจริญมาก เป็นเมืองที่เมื่อมีคนเจ็บหรือคนป่วยจากเมืองอื่นๆ ที่ไม่มีที่รักษาก็จะเดินทางมายังเมืองแห่งนี้ ด้วยเกวียน ด้วยม้า และทางเรือ เพื่อมารักษา เพราะเป็นเมืองที่เจริญกว่าเมืองอื่นๆ ดังนั้นจึงมีคนเดินทางมายังเมืองแห่งนี้จำนวนมาก ในช่วงเวลาเดินทางอยู่ก็จะมีคนตายด้วยโรคเป็นจำนวนมาก หรือ รักษาไม่หายก็ตายไปเป็นจำนวนมาก เขาก็จะขุดหลุมและฝังเป็นหลุมๆ ไป ซึ่งจากการบอกเล่าว่า การพบศพก็จะมีเนื้อที่กินไป 50 ไร่บ้าง 100 ไร่บ้าง ดังนั้นพื้นที่บริเวณรอบๆ ของละลุ ไม่ใช่เป็นเพียงสถานที่ท่องเที่ยวเชิงธรรมชาติเท่านั้นแต่เป็นสถานที่ ที่มีเรื่องเล่า มีวิถีชีวิตความเชื่อของช่าวบ้านบริเวณนี้รวมเข้าเอาไว้อีกด้วย อย่างไรก็ตามข้อมูลที่ผมเขียนมาบอกเล่า มิใช่เพื่อให้เกิดความงมงายแต่อย่างใด แต่ทุกสถานที่ย่อมมีประวัติ มีเรื่องเล่า มีความเป็นมาที่แตกต่างกัน ดังนั้นการท่องเที่ยวสำหรับผมคือการได้รู้ ได้เห็น ได้ฟัง และได้สัมผัส เราไม่สามารถรู้ได้ว่าเรื่องไหนจิงหรือไม่จิง แต่สิ่งที่เป็นเสน่ห์ของเรื่องเล่าจากผู้หลักผู้ใหญ่คือ ความสนุกและการได้รับรู้เรื่องนั่นเอง.....

	พระสยามเทวาธิราชจำลอง อยู่หน้าสถานีตำรวจภูธรอำเภออรัญประเทศ มีความสูง 1.29 เมตร เป็นรูปจำลองพระสยามเทวาธิราช สร้างโดยพระอุทัยธรรมธารี เจ้าอาวาสวัดป่ามะไฟ เมื่อปี พ.ศ. 2518 ต่อมาราษฎรได้ร่วมกันสร้างบุษบกเป็นที่ประทับ โดยประกอบ พิธีวางศิลาฤกษ์ เมื่อวันที่ 20 ธันวาคม 2528
	สระแก้ว สระขวัญ อำเภอเมือง จ.สระแก้ว ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของตัวเมือง ในสวนสาธารณะสระแก้ว สระขวัญ ใกล้กับสำนักงานเทศบาล เมืองสระแก้ว ถนนสุวรรณศร ประมาณ กม.ที่ 246-247) เข้าซอยเทศบาล 2 เชื่อกันว่าน้ำในสระแห่งนี้เป็นน้ำศักดิ์สิทธิ์
	ตลาดชายแดนบ้านคลองลึก (ตลาดโรงเกลือ) อำเภออรัญประเทศ จ.สระแก้ว ตลาดชายแดนบ้านคลองลึกหรือตลาดโรงเกลือ เป็นตลาดการค้าใหญ่ที่สุด และสำคัญของพรมแดนแถบนี้อยู่ทางฝั่งไทย ร้านค้าในตลาดสร้างเป็นแบบ โรงเรือนแบ่งเป็นห้อง ๆ สินค้าส่วนใหญ่มาจากหลายถิ่น เช่น กัมพูชา จีน เกาหลี ฮ่องกง หรือเป็นสินค้าของไทย
	ปราสาทเขาน้อยสีชมพู อำเภออรัญประเทศ จ.สระแก้ว ตั้งอยู่ในวัดเขาน้อย (สีชมพู) ตำบลคลองน้ำใส ห่างจากตัวอำเภออรัญประเทศ ไปทางทิศใต้ประมาณ 12 กิโลเมตร โบราณสถานตั้งอยู่บนยอดเขาน้อย ซึ่งเป็นเขาหินปูนสูงจากพื้นประมาณ 130 เมตร มีบันไดทางขึ้น 254 ขั้น
	ประตูชัยอรัญประเทศ อำเภออรัญประเทศ จ.สระแก้ว ตั้งอยู่ระหว่างพรมแดนไทย-กัมพูชา ที่บ้านคลองลึก ตำบลท่าข้าม สร้างในปี พ.ศ. 2482 มีลักษณะเป็นป้อม 2 ป้อม อยู่กันคนละฟากถนน โดยป้อมด้านซ้ายมือรักษารูปลักษณ์เดิมไว้ เพื่อเป็นอนุสรณ์แก่ทหารกล้าที่เสียชีวิตและบาดเจ็บจากการสู้รบบริเวณชายแดนด้านคลองลึก

                   สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ อบต.หนองม่วง  โทรศัพท์ 037- 441 982  หรือ สำนักงานการท่องเที่ยวจังหวัดสระแก้ว